80 OSMANİYE

[ßurcu]

Yüzölçümü 3.532 km2 olan Osmaniye ili doğuda Kahramanmaraş ve Gaziantep, güneyde Hatay, güneybatı ve batıda Adana, kuzeyde gene Adana ve Kahramanmaraş illeriyle çevrilidir. Osmaniye Türkiye'nin 80. ilidir.

DOĞAL YAPI
İlin batı ve güney kesimleri ovalık, kuzey ve doğu kesimleri ise engebeli ve dağlık alanlardan oluşur. Kuzeybatı kesimi Orta Torosların doğu bölümünü oluşturan sıralardan Dibek Dağları, doğu kesimi de yöre halkının Gâvur Dağları dediği Amanoslar engebelendirir. Türkiye?de sadece Amanos dağlarında yaşayan dünyaca ünlü 6 antenli geyik böcekleri bulunmaktadır. İlin en yüksek noktası Düziçi'nin kuzeyinde 2.246 m'ye erişen Beşikdüldülü Tepesi'dir. Bu dağlarda sayfiye olarak kullanılan birçok yayla vardır. Bunlardan başlıcaları Hasanbeyli ilçesindeki Almanpınarı, Kadirli ilçesindeki Almacık, Bağdaş, Dokurcun, Maksutoğlu ve Savrungözü, Merkez ilçedeki Zorkun yaylalarıdır.
Çukurova'nın Yukarıova da denen doğu bölümü ilin orta kesimine kadar sokulur. Çukurova'nın en doğu bölümü Düziçi ilçesindeki Haruniye Ovası'dır. Çukurova düzlükleri ilin değerli tarım alanlarıdır.
İl topraklarının sularını Ceyhan ırmağı toplar. İl sınırlan içinde Ceyhan'a katılan başlıca akarsular Karaçay, Kesik Suyu ile Savrun ve Sumbas çaylarıdır. İldeki başlıca göller Aslantaş, Kalecik ve Kesiksuyu baraj gölleridir.

TARİH
Osmaniye yöresi bölgedeki en eski yerleşim alanlarından biridir. Eskiden Kapadokya ve Kilikya'yı Suriye ve Mezopotamya'ya bağlayan yolların kesiştiği bir alanda yer alan ve bu nedenle stratejik açıdan büyük önem taşıyan yörede bu yolları denetlemek amacıyla birçok kale yapılmıştı. 13. yüzyılda Memlûklerin egemenliğine gi¬ren yöreye Oğuz boylarından 40 bin kadar Halep Türkmeni yerleştirildi. I. Selim (Ya¬vuz) döneminde Osmanlılara bağlanan yöre 16. yüzyılda Zulkadriye Eyaleti'nin Payas sancağına bağlı Kınık nahiyesinin sınırları içindeydi. Daha sonra Halep Eyaleti'ne bağlanan yöre 1833'te Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın oğlu İbrahim Paşa'ya bağlı Mısır ordusunun işgaline uğradı. 1840'ta yeniden Osmanlı yönetimine geçen yörenin doğusundaki Gavur Dağları ile çevresinde yaşa yan ve hac yolundan geçenlerden haraç alan göçer Türkmen aşiretlerini 1866'da Fırka-i islahiye güç kullanarak Çukurova'ya yerleştirdi. Yöre 19. yüzyıl sonların¬da Adana vilayetinin Cebelibereket sanca¬ğına bağlı bir kaza olarak yönetiliyordu. I. Dünya Savaşı'ndan sonra bir süre Fransız işgalinde kalan Cebelibereket sancağı Cumhuriyet'le birlikte il yapıldı. 1933'te Cebelibereket ili kaldırıldı ve Osmaniye adıyla ilçe yapılarak Adana iline bağlandı. 1996'da yapılan bir yönetsel düzenleme uyarınca yeni kurulan Hasanbeyli, Sumbas ve Toprakkale ilçeleriyle Bahçe, Düziçi, Kadirli ve Osmaniye (Merkez ilçe) ilçeleri bir araya getirilerek merkezi Osmaniye kenti olmak üzere il yapıldı.