İnsanoğlu, Müziğin Büyüsüyle İnsanlaştı

tarafından **Catal** C.tesi 7 Mart 2009 - 17:16

İnsanoğlu Müziğin Büyüsüyle İnsanlaştı

Bazı şarkılar hüzün bazıları mutluluk verir. Peki ama bu nasıl oluyor? Fiziksel titreşimlerin ne şekilde duygulara dönüştüklerini çözen araştırmacılar en gizemli sanatın nasıl geliştiğini de buldular. Yoksa insanı sosyal bir varlık haline getiren müzik miydi?

Johann Sebastian Bach hep ölümsüz kalacak. Hatta dünya sonsuz bir buz tabakasıyla örtüldüğünde ya da Güneş gezenini kavuracak olsa bile ustanın “Ayarlı Piyano”eserinin ikinci bölümündeki fa-majör prelüdü hep varolacak.
Bach’ın prelüdü dünyanın sonu geldikten sonra “Voyager” uzay sondasında uzak dünyalara doğru yol alıyor olacak çünkü. Altın kaplama bakır bir plak üzerine kaydedilen prelüt şu sıralar dakika da bin kilometrelik bir hızla uzaklaşıyor.
Uzayda milyarlarca yıl dayanacak kayıt cihazı üzerinde Bach besteleri dışında 26 müzik eseriyle birlikte 55 dilde “merhaba” da bulunuyor. Hatta uzay sondasında bir de kullanım tarifiyle birlikte 16 2/3 devirli alüminyum bir pikap da var.
Peki ama uzaylılar bu sesli mesajlardan ne anlayacaklar ki? Voyager uydusundaki dünya ve insan resimleri gizemli mesajı gönderenlerin ne tür yaratıklar oldukları ve nereden geldikleri hakkında bilgi verebilirler. Gerekli şifre çözüldüğünde sözcükler ve matematik formüllerinden de bir anlam çıkarılabilir. Ama bir prelüt dünya dışı varlıklar tarafından sadece kuru gürültü olarak algılanmaz mı?

Kuşkusuz müzik insanoğlunun geliştirmiş olduğu sanatların en ilgincidir. Resim şiir ya da heykeltıraşlığın aksine dünyayı temsil etmez. Bir akort hiçbir şey ifade etmediği gibi bir melodinin de hiçbir anlamı yoktur.

Müzik özünde sadece matematiktir – yani frekansları fiziksel kurallara göre üst üste binen hesaplanabilir hava titreşimleri. Ve buna rağmen matematiğin duygulara dönüşmesi gibi bir mucize gerçekleşir!

Müzik derinden etkileyebilir. Hiçbir insan müziğin büyüsüne karşı bağışık değildir. Seslerin birbirini izlemesi ne kadar anlamsız olursa olsun hiçbir kültür müzikten yoksun değildir. Endonezyalıların Gamelan müziği olsun Sibirya’daki Tuva göçerlerinin çift tonlu nakaratları ya da Maria Callas’ın sopranosu olsun: Müzik ahenkli kışkırtıcı ve büyüleyicidir.

Peki ama bu nasıl mümkün oluyor? Etkili bir ritim niçin insanın tüm bedenine işliyor? Nasıl oluyor da bir akort hüznü ve özlemi uyandırırken diğer bir akort insanı neşelendirebiliyor? Üflemeler vurmalar ve öttürmeler ne işe yarıyor?
Ve müzik gerçekte ne kadar düzenli? Rakamlar ve sesler neden ilişkili? Ve insanoğlu ne zamandan beri müzik yapıyor?

Modern bilimlerin yöntemleriyle psikologlar beyin araştırmacıları matematikçiler ve müzik araştırmacıları şimdi bu fenomenin sebebini çözdüler. Görülen o ki müzik amaçsız bir boş zaman uğraşından öte bir çaba. Yeni bulgular müziğin insan ve insanın yaşam biçimiyle ne kadar içi içe olduğunu göstermekte.

- Müzik doğanın kültüre dönüşmüş hali. İçi boş bir kütüğün sesi rüzgârın ıslığı hatta düşen bir taşın çıkardığı ses bile insanoğlunun müziği ne şeklide algıladığını ve yorumladığını açıklıyor.

- Melodiler ve ritimler üzüntü sevinç ve özlemlerin işlenmesinden sorumlu beyin bölgelerini etkilemekte. Bu açıdan bakıldığında müziğin duygu dünyasına giden kapıyı açtığı söylenebilir.

- İnsan beyni en başından itibaren müziğe göre programlanmıştır. Birkaç aylık bebekler bile ahenkli müziği ve kakafoniyi birbirinden ayırt edebilirler.

- Müziğin kökeni hayvanlar dünyasına kadar uzanır. İnsan ilk sözcüğü kullanmadan çok önce müzik kültürün ilk ifade biçimiydi.